ΑΛΛΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΕΕ/ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟ BREXIT
Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ δημιούργησε τρεις “κατηγορίες” πολιτών της ΕΕ:
- πολίτες της ΕΕ που επισκέπτονται το Ηνωμένο Βασίλειο για τουριστικούς ή βραχυπρόθεσμους επαγγελματικούς ή ακαδημαϊκούς σκοπούς (όχι εργασία)
- πολίτες της ΕΕ που επιθυμούν να μεταβούν στο Ηνωμένο Βασίλειο για να εγκατασταθούν, να εργασθούν, ή να φοιτήσουν σε κάποιο ακαδημαϊκό ίδρυμα (ξεκινώντας από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 και έπειτα)
- πολίτες της ΕΕ που είχαν εγκατασταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν τις 31.12.2020 και είναι δικαιούχοι της Συμφωνίας Αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Συγκεκριμένα:
Έλληνες που επισκέπτονται το Ηνωμένο Βασίλειο για τουριστικούς ή βραχυπρόθεσμους επαγγελματικούς/ακαδημαϊκούς σκοπούς (όχι εργασιακούς)
Από 1.1.2021, οι πολίτες της ΕΕ/Έλληνες πολίτες που θα επισκέπτονται το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούν να ταξιδέψουν με ταυτότητα ή ισχύον διαβατήριο. Από 1.10.2021 και έπειτα οι πολίτες της ΕΕ ταξιδεύουν στο Ηνωμένο Βασίλειο μόνο με ισχύον διαβατήριο, το οποίο θα πρέπει να παραμείνει σε ισχύ καθ’ όλη την διάρκεια της εκεί παραμονής τους (το διαβατήριο θα πρέπει να έχει ημερομηνία λήξης/να λήγει μετά το ταξίδι τους στο Ηνωμένο Βασίλειο). Ωστόσο, οι πολίτες της ΕΕ που είναι δικαιούχοι της Συμφωνίας Αποχώρησης έχουν το δικαίωμα να εισέρχονται στο ΗΒ είτε με ταυτότητα είτε με ισχύον διαβατήριο.
Οι πολίτες της ΕΕ δεν χρειάζονται θεώρηση εισόδου για να εισέλθουν στην επικράτεια του Ηνωμένου Βασιλείου για ταξίδια (τουριστικοί ή επαγγελματικοί / ακαδημαϊκοί λόγοι) που δεν ξεπερνούν τις 180 συνεχόμενες ημέρες (έξι μήνες) σε διάστημα ενός έτους. Ταξίδια για επαγγελματικούς/ακαδημαϊκούς σκοπούς νοούνται ταξίδια για ορισμένες, συγκεκριμένες, επαγγελματικές/επιχειρηματικές υποχρεώσεις ή συναντήσεις, καλλιτεχνικές ή αθλητικές εκδηλώσεις, ακαδημαϊκές διαλέξεις ή υποχρεώσεις, βραχυχρόνια φοίτηση σε ορισμένα ακαδημαϊκά ιδρύματα κ.ά., όχι όμως εργασία σε εταιρία ή επιχείριση στο Ηνωμένο Βασίλειο, αυτοαπασχολούμενη εργασία, προτεινόμενη εργασιακή πρόσληψη ή πρακτική άσκηση, παροχή αγαθών ή υπηρεσιών κλπ.
Οι πολίτες της ΕΕ που επισκέπτονται χωρίς θεώρηση εισόδου (visa) το Ηνωμένο Βασίλειο για τους προαναφερθέντες τουριστικούς ή επαγγελματικούς/ακαδημαϊκούς σκοπούς, θα πρέπει να σύμπληρωσουν, πριν την άφιξή τoυς, μία “φόρμα επισκέπτη” με τα στοιχεία τους και τον λόγο της επίσκεψής τους, ενώ ενδέχεται να τους ζητηθεί να διαθέσουν στις βρετανικές αρχές (στο αεροδρόμιο, στα σύνορα κλπ) ορισμένα επιπλέον στοιχεία για τα οποία πρέπει να είναι προετοιμασμένοι (πχ διεύθυνση διαμονής σε φιλικό συγγενικό πρόσωπο ή διεύθυνση ξενοδοχείου, απόδειξη επαρκών πόρων για την διάρκεια του ταξιδιού ή απόδειξη ότι κάποιος θα αναλάβει τα έξοδα του επισκέπτη, εισητήριο επιστροφής κλπ).
Σχετικές πληροφορίες για τις προϋποθέσεις ταξιδίων στο Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς θεώρηση εισόδου μπορούν να ανερευθούν στην επίσημη ιστοσελίδα της Βρετανικής κυβέρνησης (gov.uk) στα αγγλικά, ενώ επιμέρους πληροφορίες μπορούν να ανευρεθούν στην ιστοσελίδα της Βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα εδώ, καθώς επίσης και στις ακόλουθες ιστοσελίδες της βρετανικής κυβέρνησης, στα αγγλικά, στους ακόλουθους συνδέσμους: https://www.gov.uk/check-uk-visa/y/greece/tourism και https://www.gov.uk/check-uk-visa/y/greece/work/six_months_or_less.
Σε περίπτωση που η είσοδος στα σύνορα του Ηνωμένου Βασιλείου απαγορευτεί σε επισκέπτη πολίτη της ΕΕ, τότε την επόμενη φορά που θα θελήσει να επισκεφθεί το Ηνωμένο βασίλειο ο πολίτης αυτός θα πρέπει να προμηθευτεί θεώρηση εισόδου (Standard Visitor Visa).
Εάν για οποιοδήποτε λόγο δεν επιτραπεί η είσοδος στο Ηνωμένο Βασίλειο σε Έλληνες πολίτες που επισκέπτονται το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να επικοινωνήσουν με την Ελληνική πρεσβεία στο Λονδίνο ή το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Έλληνες που επιθυμούν να μεταβούν στο Ηνωμένο Βασίλειο για φοίτηση (από ακαδημαϊκό έτος 2021-2022) ή εργασία (από 1.1.2021)
Οι πολίτες της ΕΕ που επιθυμούν να μεταβούν στο ΗΒ για φοίτηση (ξεκινώντας από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 και έπειτα) ή εργασία (π.χ. σε εταιρεία/επιχείρηση στο ΗΒ, πληρωτέα ή μη, για εργασία ως αυτοαπασχολούμενοι, για άμεση παροχή αγαθών και υπηρεσιών σε κοινό, για προτεινόμενη εργασιακή θέση ή πρακτική άσκηση κλπ) θα μπορούν να το κάνουν μόνο μετά από απόκτηση, πριν την μεταβασή τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, φοιτητικής, εργασιακής ή άλλης ειδικού σκοπού θεώρησης (visa).
Από το νέο ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 και έπειτα, φοιτητές πολίτες ΕΕ, θα πρέπει να καταβάλουν στα Βρετανικά ακαδημαϊκά ιδρύματα τα δίδακτρα που προβλέπονται για διεθνείς φοιτητές.
Οι θεωρήσεις εισόδου για το Ηνωμένο Βασίλειο χορηγούνται σε Έλληνες πολίτες από συνδεδεμένο εξωτερικό πάροχο της Βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα (visa application centre). Σχετικες πληροφορίες μπορούν να αναζητηθούν από την Βρετανική πρεσβεία στην Αθήνα ή από τους ακόλουθους συνδέσμους, στα αγγλικά:
Applying for a visa to come to the UK – GOV.UK (www.gov.uk)
https://www.gov.uk/check-uk-visa/y/greece/work/longer_than_six_months.
Find a visa application centre – GOV.UK (www.gov.uk)
Έλληνες πολίτες μπορούν επίσης για οποιοδήποτε ζήτημα ή διευκρίνιση να επικοινωνήσουν με την Ελληνική πρεσβεία στο Λονδίνο ή με το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Καθεστώς μόνιμης ή προσωρινής διαμονής για Έλληνες πολίτες που έχουν εγκατασταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν τις 31.12.2020 και είναι δικαιούχοι της Συμφωνίας Αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ (EU Settlement Scheme)
H Συμφωνία Αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ τέθηκε σε ισχύ την 1.2.2020 και προβλέπει ότι τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ και των μελών οικογενείας τους που ήδη διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο ή προτίθενται να εγκατασταθούν εκεί μέχρι το τέλος της μεταβατικής περιόδου του Brexit (31.12.2020) θα παραμείνουν σχεδόν αμετάβλητα και μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.
Tα πρόσωπα αυτά μπορούν να συνεχίσουν να κατοικούν, να φοιτούν και να εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, με παρόμοιους όρους με εκείνους που ίσχυαν πριν την αποχώρηση, υπό την προϋπόθεση ότι θα καταγραφούν στο βρετανικό ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής των πολιτών της ΕΕ (EU Settlement Scheme).
Η διαδικασία που ακολουθεί το Ηνωμένο Βασίλειο για την καταγραφή των πολιτών της ΕΕ στην επικράτειά του (ΕU Settlement Scheme / EUSS) προβλέπεται στο άρθρο 18 (1) της Συμφωνίας Αποχώρησης. Το EUSS αποδίδει καθεστώς μονίμου ή προσωρινά διαμένοντος (settled ή pre-settled status) στους πολίτες της ΕΕ και τα μέλη των οικογενειών τους που διέμεναν στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι και το τέλος της μεταβατικής περιόδου. Οι πολίτες της ΕΕ που διέμεναν στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν τις 31.12.2020 μπορούν να καταθέσουν αίτηση στο EUSS μέχρι και 30.6.2021, προκειμένου να κατοχυρώσουν τα δικαιώματα διαμονής, εργασίας, κοινωνικής ασφάλισης, ιατροφαρμακευτικής τους κάλυψης, καθώς και τα υπόλοιπα δικαιωματά τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως προβλέπονται στη Συμφωνία Αποχώρησης.
Οι φοιτητές, πολίτες ΕΕ, που ξεκίνησαν τα ακαδημαϊκά τους προγράμματα πριν τις 31.12.2020 στο Ηνωμένο Βασίλειο και έχουν αποκτήσει καθεστώς διαμονής ως δικαιούχοι της Συμφωνίας Αποχώρησης, μέσω του EUSS, θα συνεχίσουν να φοιτούν στα Βρετανικά ακαδημαϊκά ιδρύματα μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών τους (προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών) καταβάλλοντας τα προβλεπόμενα για Βρετανούς φοιτητές δίδακτρα (όχι τα προβλεπόμενα για διεθνείς φοιτητές δίδακτρα).
Το EUSS λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο του 2018 και έχει καταγράψει περίπου 6,5 εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες και μέλη οικογενείας τους, μεταξύ των οποίων και 100.000 Έλληνες.
Το EUSS χορηγεί δύο καθεστώτα στους πολίτες της ΕΕ: μόνιμης ή προσωρινής διαμονής. Συγκεκριμένα:
1. Settled status: μόνιμη διαμονή
Πολίτες της ΕΕ που, μέχρι 31.12.2020, έχουν συμπληρώσει πέντε (5) έτη διαμονής στο έδαφος του ΗΒ, χωρίς να έχουν απουσιάσει για χρονική διάρκεια μεγαλύτερη των έξι μηνών κατ’ έτος, αποκτούν καθεστώς μονίμου διαμένοντος (settled status).
2. Pre-settled status: προσωρινή διαμονή
Πολίτες της ΕΕ που, πριν τις 31.12.2020, κατοικούσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο για λιγότερο από 5 έτη, αποκτούν καθεστώς προσωρινά διαμένοντος (pre-settled status). Όταν οι πολίτες αυτοί συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις για την απόκτηση καθεστώτος μονίμου διαμένοντος (διαμονή στο Ηνωμένο Βασίλειο για τουλάχιστον έξι μήνες κατ’ έτος σε διάρκεια πέντε ετών) θα μπορούν να αιτηθούν δωρεάν, μέσω του EUSS, την απόκτηση καθεστώτος μονίμου διαμένοντος (settled status).
Το καθεστώς προσωρινά διαμένοντος επιτρέπει στον κάτοχό του να παραμείνει δύο συνεχόμενα έτη εκτός Ηνωμένου Βασιλείου, χωρίς να χάσει τα δικαιώματα διαμονής του εκεί. Για να αποκτήσει όμως καθεστώς μονίμου διαμένοντος θα πρέπει να εκπληρώσει την ως άνω προϋπόθεση (τουλάχιστον έξι μήνες κατ’ έτος διαμονή στο Ηνωμένο Βασίλειο για πέντε έτη).
Σχετικές πληροφορίες για το EU Settlement Scheme μπορούν να αναζητηθούν στην επίσημη ιστοσελίδα της Βρετανικής κυβέρνησης εδώ ( EU Settlement Scheme | UK Visas and Immigration ), η οποία διαθέτει ηλεκτρονική και τηλεφωνική γραμμή εξυπηρέτησης. Σε περίπτωση που Ελληνες πολίτες αντιμετωπίσουν οποιοδήποτε ζήτημα σε σχέση με το καθεστώς τους στο Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να απευθυνθούν στην Ελληνική πρεσβεία στο Λονδίνο ή στο Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.
